DUBLIN HIRIAN 1913an

Orain dela 100 urte (1913ko Abuztuaren 26an) Dublingo langileriaren sektorerik pobre eta zapalduenek borroka historiko bati ekin zioten.

Larkin eta Connolyren Balada herri kantak dioenez:

Dublin hirian 1913an

Ugazabak aberats

Eta pobreak esklabo

Emakumeak lanean

Eta umeak gose

Izan ere, garai hartan Dublingo 20000 familien etxebizitzak gela bakar batekoak eta osasungaitzak ziren. Ondorioz, tifus eta tuberkulosi bezalako gaitzak ohikoak ziren Dublingo langile auzoetan. Honi guztiari gehitu behar zaio langile pobre horiek euren lan baldintzak era kolektiboa negoziatzeko era kolektiborik ez izatea. Sindikatuak, Britainia Handiko sindikatuen federazioa kideak zirenak, langile kualifikatuak antolatzera eta ordezkatzera mugatu baitziren. Azken hau aldatu zen Jim Larkinek Irlandako sindikatuen federazio subirano bat (Irish Transport and General Workers Union, ITGWU) eratu zuenean eta langile ez kualifikatuak antolatzen hasi zenean.

Orduan etorri zitzaigun Larkin

Olatu indartsu bat bezala

Eta zenbait enpresatan hobekuntzak lortu zituen. Zeinak ugazabak biziki ikaratu zuen. Ondorioz, William Murphy kapitalista handiaren ekimena jarraituz, euren langileei planteatu zieten honako dilema hau: ITGWU kidetasunari uko egitea, idatziz, edo kaleratzea. Langile gehienek kapitalisten xantaia lotsagabe hau ez zuten onartu. Eta borroka epiko bat, Dublingo lock out delakoa, hasi zen.

Larkinekin zutik mantendu ginen

Estatuaren eta enpresaburuen errepresioari aurre egin behar zioten. Eta modu ausarta eutsi zioten borrokari. Hemen beste gizon bat aipatu behar da: JamesConnolly. Dublingo borroka hartan langileen lider nagusia Larkin bazen ere, Connolly ere, Christi Mooreren kantak dioen legez, han egon zen eta bera izan zen errepresioaren aurkako erantzuna antolatu zuena. Irish Citizens Army (ICA) langileen autodefentsarako milizia sortuz, hain zuzen ere.

Langileek galdu zuten borroka hura. Errepresioa gogorra izan bazen ere, ez zen derrotaren arrazoi nagusia. Langileen pobrezia bera eta Irlanda eta Britainia Handiko langile aristokraziaren traizioa baizik. Azken honek ez zuen izan kaleratutako langileekin elkartasun ñimiñorik ere eta hauek ezin izan zioten eutsi lan eta soldatarik gabeko denbora luzeari.

Zortzi hilabetez borrokatu genuen

Eta zortzi hilabetez goseak egon ginen

Larkinekin amaiera arte

Baina jatekorik ez izateak eta gure umeen negarrek

Apurtzen zigun bihotza

Eta ezin izan genuen irabazi

Borroka honen emaitza langileen derrota izateak ez dio borroka epiko honi haren balioa. Honen emaitza garrantzitsu bat ICAren sorrera izan zen. Nolabaiteko jarraipena, beraz, izan zuen 1916ko altxamenduan.

Larkinek utzi gintuenean guztiz garaituta ematen genuen eta

Langileentzat dena beltza zirudien

Baina Connollyk itxaropen berria eman zigun

Berriz altxatuko gara! zen bere leloa