Fukushima (1)

 

 

 

 

 Hona hemen ARGIA euskal astekariaren webgunean aurkitutako artikulua, biziki interesgarria gure ustez.

Zahartzen hasiak garenok oroitzen gara Euskal Herri Langileak erdietsitako garaipen  erraldoi eta heroikoa Lemoizko zentral nuklearraren aurka, eta nola irabazi genuen bataila hura, borroka molde guztiak ongi uztartuz estrategia integral batean.

Gogoratzen gara ere, nola ez, Euskal Herriko burgesia basko eta autonomistak, orduan PNVn bildurik (gaur egun horietariko batzuk alderdi berean segitzen dute, eta bertze batzuk aldiz, EAn, eta EH Bildun...) gogor eta gogor jo zuela Herri Mugimenduaren kontra eta Kapitalismo Inperialistaren alde, hots, Espainia eta Estatu Batuen interesen alde (OTANen garaian egin zuten bezala...) Eta ez gara gehiago luzatuko, nahiz eta gaiak gogoetarako parada ematen duen. Pello Zubiriak lan miresgarria egin du, mediku pediatra eta militante ekologista honen hitzak Euskarat ekarririk, eta hemendik biziki eskertu nahiko genioke hori, bai eta ARGIAri ere, egiten duen lanarengatik.

Helen Caldicott: 

"Gizakiaren historiako istripurik larriena, Fukushima"

 

Pello Zubiria Kamino 

Helen Caldicott mediku australiarra, militante bakezale eta ekologista ezaguna, Tokioko legebiltzarrean izan da parlamentariei eskatzeko Fukushima inguruko eremu kutsatuetatik haurdun dauden emazteak eta haurrak atera ditzaten. Bideoz ikus daiteke politikari japoniarrei eta hedabideoi egin errieta, munduko besteontzat balio duena.

Hogei parlamentari besterik ez zitzaizkion azaldu azaroaren 19an entzule, mundu mailan ezaguna izana arren, liburuengatik, sariengatik, aitortzen zaion lidergoagatik. Helen Caldicott labur eta zorrotz mintzatu zitzaien Tokioko parlamentuan. Hona bere hitzak.

“(Txaloak). Mila esker. Mediku eta pediatra gisa nator, haurretan berezitua, hitz egitera Fukushimaren, gizakiaren historian gertatu den istripu larrienaren, ondorio medikuez. Oso larria izan da, hiru erreaktore fusionatu dira, sekula gertatu gabea. Erradioaktibitate kopuru izugarria utzi du libre. Zorionez lehenbiziko egunetan haizeak mendebaldetik jo zuen ekialderantz, Itsaso Bare aldera. Baina gero aldatu eta ipar-ekialdetik hasi da, Japoniaren barruko alderantz, irradiazioak hegoaldera eramanez.

Dakizuenez Japoniako Gobernuak erradioaktibitatea neurtzen zuen SPEEDI izeneko sistemaren bidez, eta bazekiten irradiazioak nora zihoazen. Baina ez zieten herritarrei informazioa eman, panikoa zabalduko zen beldurrez. Horregatik jendeek ihes egin zuten irradiaziorik gehien zeuden lekuetara.

Txernobylgo istripua oso hurbiletik jarraitu nuen. Errusiako agintariak askoz proaktiboagoak izan ziren herritarrak ebakuatzerakoan Japoniakoak bere herritarrekiko izan direna baino. Badirudi Japoniako agintariek eta TEPCOk ez dutela ulertzen haurrak 10-12 bider sentiberagoak direla erradioaktibitate- arekiko helduak baino. Neskatoek irradiazioengatik kantzerra garatzeko aukerak mutikoenak halako bi dira. Eta fetoek milaka bider arrisku gehiago dute.

Bi milioi jende bizi dira Fukushimako prefekturan, horietatik 250.000 Fukushima Cityn, zeina erradiazioek aski kutsatua baitago. Erabat harrituta nago ikusirik Japoniako Gobernuak nola baimentzen duen haurrak bizitzea erradiazio handiko guneetan. Errusiako agintariek haurrak atera zituzten kutsadura maila bera zeukaten lekuetatik.

 

Ohartzen naiz Japoniako Gobernuarengan eragin handia dutela, areago, hura kontrolatzen dutela TEPCOk eta industria nuklearrak. Ohartzen naiz ere politikariak ezjakinak direla zientzia eta medikuntza gaietan, ez dutela arazoa sakonki ezagutzen. Baimentzea Fukushimako probintzian gera daitezen bai umeak, bai haurdun diren edo haurrak izateko adinean dauden emakumeak, medikuntzaren ikuspegitik krimen bat da.

Haur horietako askok kantzerra garatuko dute beren bizian. Denbora luzea behar da inkubatzeko kantzerra, 5 eta 70 urte artean, Hiroshiman eta Nagasakin ondo ikasia dugu.

Zer gertatzen den ikusteko, agintariek Fukushiman 80.000 pertsona ikertu dituzte, gehienak 18 urtez azpikoak. Ultrasoinuz aztertu dizkiete tiroideak, aurkituz haurren %40k anormaltasunak dauzkatela, gauza izugarri arraroa pediatrian. Horietako askok tiroideetako kantzerra garatuko dute, seguru. 12 urteko mutiko bati aurkitu diote eta 16ko neskato bati ere bai arrastoak.

 

Txernobylgoan 5 urte pasatu ziren haurretan kantzerrak azaltzerako. Hemengoen zantzuek erakusten dute askok garatuko dutela, eta Txernobylgoek baino erradiazio handiagoak nozitu dituztela.

Hedabideon erantzukizuna

Mediku izanik iruditzen zait Japoniako Gobernuak gehiago babesten duela TEPCO bere herritarrak baino. Ezin dira utzi ebakuatu gabe eremu erradioaktiboetako haurrak,  familia izateko adinean dauden eta haurdun diren emakumeak. Gobernuak bere gain hartu behar ditu horien leku aldatze eta bizileku berriak. Baina agintariek men egiten diote TEPCOri.

Erradioaktibitatea janarietan pilatzen da, perretxikoetan, arrozean, espinaketan, tean, arrainetan... Ezin duzue erradioaktibitatea usaindu, ukitu, ikusi. Fukushiman jendea elikagai erradioaktiboak ari da jaten, ez dago araurik Japonian. 137 zesioa daukaten jakiak irentsiz gero denborarekin garatuko duzue kantzerra, burukoa, giharretakoa, obarioetakoa, barrabiletakoa edo bestelakoa.

Mintzatu berri naiz 400 pertsonaren aurrean eta jendeak nahi zuen jakin zer egin daitekeen. Hedabideen erantzukizuna da jendeari jakinaraztea zer ari den gertatzen hemen Fukushimagatik.

Ez da bukatu Fukushimako istripua. Deskutsatzeko 40 urte beharko direla diote. Baina zientziatik ikusita, sekula ez dute lortuko, ezinezkoa baita. 137 zesioak 300 urteko iraupena dauka. Fukushiman eta bestetan lurrak, elikadurak, dena egongo da kutsaturik 300 urte edo gehiagoz.  Ez dut uste gobernuak badakienik ere noiz arte iraungo duen hondamendiak.

Iragartzen dut erradiazioak hartu dituzten jendeen artean datozen 70 urtez, baita berandugo ere, leuzemia, kantzer eta sortzetiko malformazioen epidemia ikusiko dugula. Industria nuklearrak badaki. Medikuen ikuspegitik, kantzerrok artatzeko ospitale handi bat abiarazi beharra dago Fukushiman berehala.

Informazio publiko oso gutxi dago erreaktoreak kontrolatzeko ahaleginean aritu diren langile gizagaixoen osasunaz. Erradiazio oso handitan aritu dira. Ez dakigu nola dauden, zenbat erradiazio hartu duten. Informazio honek publikoa izan beharko luke, hedabideei dagokie bilatzea.

Oraintxe daukazuen betebehar handiena hau da: ohartarazi behar duzue Japoniako jendea, 7 mailako lurrikara gertatu eta Fukushimako 4. erreaktorearen eraikina gainbehera baletor, piszinak dauzkan erregaiak lurrera erortzean isuriko luketela Txernobylek isuritako erradioaktibitatea halako hamar.

Japoniaren zati handi bat suntsitzea ekarriko luke. Ez dakit zenbateraino jabetzen zareten zenbaterainoko arriskuan bizi zareten.  Politikariek esan dute 4. erreaktorea hondoratuko balitz Tokio ebakuatu beharko litzatekeela. Nora joango lirateke 30 milioi jendeok?

 

Bi urte behar omen dira hor garabi erraldoia eraiki eta erregaia ateratzeko. Edozer gerta liteke bi urtetan. Zergatik ez da eskatzen nazioartearen laguntza?

Azkenik, Fukushimako hondakin erradioaktiboak Japonia osoan barreiatzen dira errausteko. Kutsadura guztia Japonian zabaltzea krimena da”.

Hori baizik ez du esan Helen Caldicottek Tokion.

Helen Caldicott Melbournen sort zen, Australian, 1938an.Madikuntza ikasketak egin zituen Adelaidan, eta bertako haurren ospitalean aritu zen. 1977an Estatu Batuetara joan zen, Bostongo ospitalera. Urtebetez, 1977-1978 urtean pediatria irakatsi zuen Harvard Medical School unibertsitatean. 1980an bere medikuntza karrera bikaina utzi zuen, mugimendu antinuklearraren alde buru belarri aritzeko.

1982an oso ospetsu eta ezagun bihurtu zen, Kanadan egindako erreportaia batean parte hart zuelakotz: "If you love this planet" (Planeta hau maite baduzu). Bertan Hershey Foods Corporation  konpainia salatu zuen, elikagai erradioaktiboak banatzeagatik. Three Mile Island-en izandako istripu nuklear larriarengatik, strontium 90ez kutsatutako belar eta landareak jatzen zituzten hango behiak, eske kontaminatua emanez.

Helen Caldicott talde antinuklear eta ekologista askotan hartzen du parte: Women’s Action for Nuclear Disarmament (WAND, Emazteen Ekintza Desarme Nuklearraren alde), geroago Women’s Action for New Directions (Emazteen Ekintza Norabide berrien alde) bilakatu zena; Physicians for Social Responsibility (Medikuak Ardura Sozialaren Alde) taldean 1977-1986 urteetan, non elkartzen diren 23.000 sendagile energia nuklearraren alde, talde horretatik sortu zen International Physicians for the Prevention of Nuclear War (Nazioarteko Medikuak Gerra Nuklearraren Prebentzioaren Alde).

1990-1991 urteetan Australiako Parlamentu eta Senatuko hauteskundeetara aurkeztu zen, bainan ez zuen eserlekurik erdietsi.

2001ean bere seigarren liburua argitaratu zuen: "The New Nuclear Danger : George W. Bush’s Military Industrial Complex" (Arrisku Nuklear Berria: George W. Bushen konplexu militar-industriala).