LEHEN ORRIALDEA

Euskal Iraultza Sozialistaren bidean...



Aupa denok! Ongi etorri!

Blog honen helburua Euskal Iraultza Sozialistaz gogoeta eta eztabaida egitea da.
Karl Marx militante komunista iraultzailearen esaldi maiteen bidean kokatzen gara:
"De omnibus dubitandum" : "Guztia zalantzan jarri"
"Nihil humanum a me alienum puto": "Humanoa den ezer, ez dut arrotzat jotzen".

Iritzi eta gogoeta guztiak, ados egon ala ez, ongi etorriak dira, adimen kolektiboa eztabaidatuz eraikitzen baita.
Baldintza bakarra: irainak eta zakarkeriak ez erabiltzea, eta eztabaida datuz eta dataz, arrazoiz zein argudioz egitea, jendetasunez eta adeitasunez.
Oroz gainetik, geure egiten dugu XVI. mendeko komunista iraultzaileen oihua:

OMNIA SUNT COMMUNIA!!!

2013/03/24

Angela Davis, komunista iraultzaile feminista afroamerikarra




 

 argia

 

EMAKUMEA,

 ARRAZA, 

KLASE SOZIALA

Angela Davis, artxiboko irudi batean.
Angela Davis, artxiboko irudi batean.


Hiru ezaugarri horiek bat egiten dute Angela Davisengan, joan zen gizaldiko 70eko urteetan gazte ginenontzat oso ezagun bihurtu zen emakume afroamerikarra. Nor dugu Angela Davis?


Duela 69 urte Alabaman –AEBetan– jaio zen esklabo jatorriko familia batean, lurralde honetan arraza bereizkeria gori-gori zegoen garaian. Bere gurasoek, batak zein besteak, beltzentzat soilik egindako ikastetxeetan egin zituzten ikasketak, Angela ez zen salbuespena izan. Lehen Hezkuntza eskola horietako batean burutu zuen, zurien eskolak baino baldintza askoz okerragoetan. Bere auzoari Dinamyt hill –Muin dinamitatua– deitzen zioten, Ku Klux Klanekoek maiz lehertzen baitzituzten dinamitaz familia afroamerikarren etxeak.

Hamalau urte zituelarik New Yorkera joan zen bizitzera amarekin. Hiri horretan beltzak eta zuriak berdintasunean ikas zezaketen ikastetxe batean bigarren hezkuntza bukatu zuen. Ibilbide luze baten ondoren filosofian graduatu zen. Doktoregoa Herbert Marcuse filosofoaren gidaritzapean lortu zuen. Kalifornian Los Angelesko Unibertsitatean irakasle lanetan hasi zen.




Arraza beltzaren eta emakumearen askatasuna klase borrokatik at ezin direla geratu pentsaturik, 1968 urtean AEBetako Alderdi Komunistako kide egin zen. Urte horietan espetxeratuta zeuden pertsonen bizi baldintzak hobetzeaz arduratu zen. Soledad brothers izeneko auzian sartuta zegoelarik, 1970eko abuztuaren zazpian hilketa batzuk gertatu ziren Soledad anaiak epaitu behar zituen epaitegian. Angelari leporatu zioten hiltzaileek erabili zituzten armen jabe izatea.


 

Angelak ihes egin zuen, FBIk kriminalik bilatuenetako bat bihurturik, mundu osoan ezagutu genuen heriotza epai izateko arriskuan zegoen andre ausart hura. Azkenik, New Yorkeko motel batean aurkitu, espetxeratu eta epaitua izan zen, hamasei hilabete gelaxka batean igaro ostean. Pertsona zuriak soilik osatutako epaimahai batek errugabetzat jo zuen auzi guztietan. Orduan, Kaliforniako gobernadore Ronald Reaganek galarazi zion lurralde horretako unibertsitateetan klaseak ematea. Hala ere, gaur egun Kaliforniako Santa Cruz Unibertsitatean irakasle lanetan dihardu.

 


Ez da denbora luze Emakumea, arraza, langile klasea bere liburua ezagutu dugula. Saiakera sakon, argi eta zehatz honen bidez emakume beltz eta esklaboen bizitza erakusten digu bere gordintasunean, ohartarazten gaitu ere andre horien askatasunaren bideak eta emazte zurien feminismoak nola elkar gurutzatu ziren, hauek askotan haien zapaltzaile bihurtzen zirelarik.


 
“Sistema esklabistak esklabo beltzak ondasun higigarritzat hartzen zituen, emakumeak gizonak lez ekonomikoki errentagarriak, lan indar banakakoak bezala hartuak ziren, generorik gabekoak euren jabeentzat. Andre esklaboa lanaldi osoko langilea zen, noizbehinka soilik emazte, ama edo etxekoandre”.


Davisek zera kontatzen digu ere, emakume esklaboek gizonengandik dituzten desberdintasunagatik modu berezian sufritzen zutela: sexu gehiegikeriak, andreek bakarrik jasan zitzaketen tratu txarrak.


Angelak adierazten du esklabotza garaietatik aurrera sexualitatea bereziki azpimarragarria izan dela afroamerikarrentzat. Sistema esklabistak askatasun ekonomikoa edo politikoa ukatu ziela esklaboei, baina ez askatasun sexuala, jaunei horien ugalketa komeni baitzitzaien. Libreak ez ziren pertsonentzat sexua askatasun adierazpenaren errealitate ukigarria bihurtu zen. Gaur gazte suminduengan konfiantza osoa duela adierazi du, horiek baitaukate sua.


 




3 iruzkin:

  1. Lehenik eta behin, ene eskerrik beroenak, bihotz-bihotzez, Amaia Lasari eta ARGIA aldizkariari artikulu bikain honengatik.

    Bigarrenik, eta bitxikeria jakingarri gisa, Angela Davis Euskal Herran bizi izan zen hilabetez, 1963ko irailean, haiz zuzen, Lapurdin. Miarritzen, prezeski.

    Hirugarrenik, hona hemen Angela Davis-en bibliografia euskaldunok jakin ohi ditugun hiru erderetan: Frantsesez, Espainolez eta Ingelesez:

    INGELESEZKO BIBLIOGRAFIA;

    1.- If They Come in the Morning: Voices of
    Resistance (1971)

    2.- Frameup: The Opening Defense Statement Made(1972)

    3.- Angela Davis: An Autobiography (1974)

    4.- Women, Race and Class (1981)

    5.- Violence Against Women and the Ongoing Challenge
    to Racism (1985)

    6.- Women, Culture and Politics (1989)

    7.- Blues Legacies and Black Feminism: Gertrude Ma
    Rainey, Bessie Smith, and Billie Holiday (1999)

    8.- The Angela Y. Davis Reader (1999)

    9.- Are Prisons Obsolete? (2003)

    10.-Abolition Democracy: Beyond Prisons, Torture,
    and Empire (2005)

    11.- The Meaning of Freedom (City Lights, 2012)

    ITZULPENAK FRANTSESEZ ETA ESPAINOLEZ:

    1.- Femmes, race et classe, trad. Dominique Taffin-
    Jouhaud et le collectif des femmes, 2e éd
    Paris, Des femmes; Antoinette Fouque, DL 2007
    (ISBN 978-2-7210-0552-6)

    2.- Les goulags de la démocratie: réflexions et
    entretiens, entretiens recueillis par Eduardo
    Mendieta, trad. Louis de Bellefeuille, Vauvert,
    Au diable vauvert, 2006, 156 p. (ISBN
    2-84626-115-6)

    3.- "Angela Davis, Autobiographie", trad. Cathy
    Bernheim, ed. Albin Michel, (1975)

    4.-Angela Davis parle, Angela Davis, Paris, Éditions
    sociales, 1971, 95 p.

    5.- S’ils frappent à la porte à l’aube,
    Davis, Aptheker Bettina, Paris, Gallimard, 1972,
    322 p.

    6.- "Mujeres, raza y clase" (Akal, Colección
    Cuestiones de antagonismo)



    ErantzunEzabatu
  2. Zergatik ez duzue argitaratzen zerbait Steve Biko eta Malcom X militanteei buruz? Nik uste dut euskaldunok asko ikasi behar dugula "kontzientzia beltza" mugimendutik eta afroamerikarren borroketatik... Eta Pantera Beltzak?

    Animatzen banaiz publikatuko zenukete? Milesker erantzuteagatik!

    Izar Beltza

    ErantzunEzabatu
  3. Aupa, Izar Beltza!

    Eta zuk zeuk idatziko bazenu? Zeure ekarpen guztiak ongi etorriak izanen dira, benetan! Animatu eta idatzi zerbait horri buruz! Guk gustora asko argitaratuko dugu.

    Izan ongi, lagun anonimoa!

    Fermintxo

    ErantzunEzabatu