LEHEN ORRIALDEA

Euskal Iraultza Sozialistaren bidean...



Aupa denok! Ongi etorri!

Blog honen helburua Euskal Iraultza Sozialistaz gogoeta eta eztabaida egitea da.
Karl Marx militante komunista iraultzailearen esaldi maiteen bidean kokatzen gara:
"De omnibus dubitandum" : "Guztia zalantzan jarri"
"Nihil humanum a me alienum puto": "Humanoa den ezer, ez dut arrotzat jotzen".

Iritzi eta gogoeta guztiak, ados egon ala ez, ongi etorriak dira, adimen kolektiboa eztabaidatuz eraikitzen baita.
Baldintza bakarra: irainak eta zakarkeriak ez erabiltzea, eta eztabaida datuz eta dataz, arrazoiz zein argudioz egitea, jendetasunez eta adeitasunez.
Oroz gainetik, geure egiten dugu XVI. mendeko komunista iraultzaileen oihua:

OMNIA SUNT COMMUNIA!!!

2012/08/10

Poesia gorria (3)


EUSTAKIO MENDIZABAL
“TXIKIA”
EUSKARA TA ASKATASUNAREN POETA (1)


“Txikia” zuen guda izena, bera gizon osoa izan arren…” Zenbat aldiz ez ote dugu abestu kanta hau? Hala ere, badakigu benetan nor zen “Txikia”? Goitizenaz haratago, zer dakigu gizon honi buruz?

«Txikia zuen guda-izena
bera gizon osoa izan arren
Mendizabal Sasetaren urrena
biak txiki, bizkor eta lerden
Saseta hil zen gudarien aurrean
Mendizabal hil zaigu bakarrik
baina biok daukate herri osoa
atzo ta gaur euren atzetik
Euskadirentzat hil dire-ta
gorputzak arantzaz beterik.
Harro hadi Kantauri itsasoa
ta heien betiko loa betiko kanta zak
Geroari esaiok olatuetan
Herri-izarrak ez direla itzaltzen
gure haurrek biharko ikastoletan
heien izenak abestu ditzaten
arantzetan biak hil baitziren. »

Telesforo Monzón

 

 “Mendizabal, Sasetaren hurrena, biak txiki, bizkor eta lerden …” Kandido Saseta Hondarribiarra 1936ko gerran eusko gudarien buruzagia izan zen, independentista sutsua eta EAE-ANV ingurukoa, Euzko Gudarosteko burua, harik eta borroka internazionalista batean Asturiasen hil zuten arte. 

 

Eta Mendizabal? Nor zen, beraz,  Eustakio Mendizabal, Txikia”? Berak erranen digu, bere hitzez, 1967ko urriaren 26an, 23 urte bete berriak zituela, idatzitako poema honetan:

ESAZU HITZ ERDI

Zer duzu nahi, Aberri!
atxilotuen Herri! Zer duzu
deiaren-deiez
neri
deika negarrez?
Zergatik gau ta egun
zaude zu begi illun,
nire
aldamenean
beti
negar batean?
Gau ixillean ere
hor zaduzkat nire
ohe-
buruan, beti
beziñ
zurtz, ta negarti ...
ene atseden loa
urratzen dun leloa
zute ahoan
dezu-
la gau osoan.
Zertarako nahi nauzun
esan zaidazu egun,
eta
zure aldean
nauzu
“amen” batean;
prest bainago, zugatik
naizen guzia gaurtik
eman
ta neke oro
kemen
guziz jasateko.



Hitz erdi bat esan ba,
eta hor nauzu Ama,
seme
zintzoenak dun
txera
ta maitetasun
beroena baño askoz
anaitasuna areagoz,
zure
mende-joputza
lotzen
duan estuntza
apurtzeko, zaiñetan
nik irakiten detan
euskal
odol-gorria
(Herri-
zaleen hazia!)
noiz-nahi ixurtzeko prest.
Ezer gutxi dezaket ...
Bañan ...
gazte naiz, eta
maite-
minez beteta
nago. Iskillu honen
suak, indar ta kemen
damait
naizen huts oro
zure
 alde galtzeko!
Esazu ba hitz erdi ...
ta hor nauzu Euzkadi!”


Nor zen Txikia? Euskal Herria sakonki eta errotik maite zuèn euskaldun osoa, euskaltzale eta abertzale suharra; Frankismoaren gau beltzean bere bizitzaz eta heriotzaz egunsentiaren argia piztu zuèn borrokalaria; Euskal Iraultza Sozialistaren alde bizia eman zuèn gudari eredugarria; Euskal Errepublika Sozialistaren pindar eta txinparta maitagarria; Herri Euskaldunaren Gudari Iraultzaile zintzo paregabea; Praxi Iraultzailea bururaino eraman zuèn militante ahantzezina... Hori eta hagitzez gehiago da gure laguna.


GORA EUSKERA TA HERRIA!

“Euskal-kolkoan seme Euskaldun
nire amak sortu nindun,
eta arnasa dedan artean
jarraituko dut Euskaldun!
Euskera beste hizkuntzik ez dut
maitako sekula iñun,
ta Gudarien Ikurrin deuna
detala nik bide-lagun,
Herri zahar honen maitale sutsu
azalduko naiz edo-nun!


Arana-Goirik heriotzaño
maitatu zun Aberria,
eta hain ongi ikasi zigun
Euskera maitagarria,
goraipatuko ditut nik ere,
nahiz-eta kendu bizia ... !
Euskaldun aske gaitezen, eman
nahi nuke naizen guzia,
ta beldur gabe, deiadar egin:
Gora Euskaldun-Herria!”

Lazkaon, 1966ko urriaren 6an, 22 urte zituela izkiriatua. 


Eustakio Mendizabal Benito 1944ko urriaren 9an sortu zen Itsasondon, Gipuzkoako Goierrin, familia euskaldun eta abertzale batean. Aita, Joxe Mendizabal gerran gudari ibilitakoa, eta ondoren presondegian; ama, Arantxa Benito. Lau anaia ziren sendian.


Hamar urterekin, 1954an, Lazkaoko beneditarren komentura joan zen ikastera, bere bertze bi anaia bezala. . Han piztu zitzaion Euskararenganako zaletasun eta maitasuna, eta gure hizkuntza aztertu eta lantzen hasi zen, bere eskuetara iristen zirèn euskal liburu guztiak irentsiz. Orduan hasi zen poemak idazten, bai eta euskarazko klaseak ematen ere.


NEKEEN SEME!

1

Aste guziko izerdi-truke
sari esker-beltz, apurra
jaso eziñik zabiltzan langil,
menpeko buru zuhurra,
 guzien bizi eta onagatik
damazu bizitz-laburra ...
ta zenbat jauni egiten zaion
zuri zor zaizun agurra!
2

Zu zera gure oraingo eta
geroko itxaropena;
zuri zor zaizu jaten dan ogi,
ta soñean degun dena.
Bañan lurrean goratuena
izan behar zendukena
arkitzen zera apalenetan
apal eta txikiena!

3

Goizean-goizik utzi ohi dezu
sukalde bakar, ixilla,
eta hor zoaz puska-legorraz
sari pitiñaren billa.
Zuk beziñ ongi inork ez daki
zenbat neke, katramilla
pasa ondoren irixten dezun
eguneroko opilla.


4

Uda nahiz negu, hotz edo bero,
hor zabiltza goiz ta arrats,
keak eta hautsak ongi beltztua,
aurpegia izerdi-pats ...
soñean jantzi zikiñ-illuna,
urratua eta narrats ...
Ai! Guzien gainetik zuk izan
behar zenduke aberats!

5

Hainbat izerdi ta neke gabe,
zu baño erosoago
ogia jaten duan hamaika
alper munduan ba-dago.
Bañan noiz arte, menpeko gaxo!,
noiz arte zera izango
aintza ta ospe gabeko txiro,
guzien azken-hurrengo?

 

6

Ondasun-diruz ongi beteak
ta neke-gabe eroso
bizi diranai oroit-harriak
nun-nahi dizkiegu jaso.
Zu bitartean haize zakarrak
nun-nahitik zaitu eraso ...
Ai! Noiz arte iraungo du lurrak
itsu, eta begi-lauso?

7

Etengabeko lanean ari
dan txingurria bezela
txanpon pitiña bildu eziñik
zabiltan langil apala,
denen gañetik aupa nahi zaitut,
eta eskuan txapela,
begirun haundiz esku zartatu
hoiek muinka ditzadala!

8

Lurrean azke-hurrengo zeran
behartsu ez-ezaguna
batzuei higuin bazaie ere
zu zaitut jaun denen jauna.
Eta hainbeste neke ondoren
etorriko da eguna
orain arteko nahigabe oro
poz bihurtuko zaizuna!”

Lazkaon, 1966ko apirilaren  21ean.





iruzkinik ez:

Argitaratu iruzkina